Perfumy unisex. Dlaczego zapach nie ma płci?
Zapachy w kulturze arabskiej wyróżniają się niezwykle długą, sięgającą tysięcy lat, historią, oraz istotną rolą. Używane przez ludzi zamożnych, pierwotnie nie miały jedynie funkcji „olfaktorycznego przyjemnego dodatku”, jaką dziś przyjmują w percepcji większości z nas. Nieodłącznie obecne w rytuałach religijnych czy sepulkralnych, stale towarzysząc ciałom przy pochówku, nabierały niemal spirytualnego charakteru. Jednocześnie były doskonałe rzemieślniczo i wyróżniała je pokonująca setki lat trwałość- olejki, komponowane z naturalnych składników z niezwykłą uwagą i wyczuciem, w piramidach pachną do dziś. W tej tradycji nie było miejsca na podział zapachów na płcie, wiek czy inne czynniki kwalifikujące je do grup niemających nic wspólnego z tym, jak konkretna osoba odczuwa konkretną kompozycję.
Kiedy i dlaczego podzielono perfumy na te dla kobiet i mężczyzn? Jaką rolę w tym procesie odegrał marketingowiec?
Podział zapachów na płcie wprowadzony został przez francuski marketing, a następnie pozostał w Europie jako norma, która rozpowszechniona jest do dziś. Zabieg ten miał prosty cel- sprzedaż większych ilości niemal tych samych perfum, dedykowanych dwóm grupom zamiast jednej. Ta nowa, motywowana monetyzacją idea, wprowadziła ograniczające implikacje- nuty drzewne czy nuty przyprawowe miały stać się „męskie”, a kwiaty i owoce- „kobiece”.
Jak w dzisiejszych czasach podchodzi się do podziału na męskie i damskie perfumy?
Kolejne kampanie do dziś przedstawiają nam „zapachy dla odważnych kobiet” bądź dla „wysportowanych mężczyzn sukcesu”. W rzeczywistości nie ma jednak nuty, która „przynależy” do jakiejś, dzielonej na podstawie płci, wieku czy podejścia do życia, grupy. W zapachach arabskich róża uwielbiana jest przez mężczyzn i potrafi się pięknie ułożyć na męskiej skórze, a kobiety chętnie sięgają po oud, czyli drzewo agarowe, tytoń czy paczulę. Lub na odwrót- nie ma reguł, i dlatego starannie wybrany zapach podkreśla osobowość i komplementuje każdą skórę inaczej, wbrew powszechnej narracji, nakłaniającej na przykład młode kobiety, by pragnęły pachnieć jedną, kwiatową kompozycją, która została im zadedykowana.
Tradycja perfumiarstwa - perfumy niszowe ją kontynuują, ignorując narrację światowych, marketingowych gigantów
Współczesne perfumy niszowe, zwłaszcza te arabskie, kontynuują tradycję perfumiarstwa i jej pierwotne idee. Osadzone w świecie marketingowych gigantów, szybkości, masowości oraz prób uplasowania ludzi w konkretnych szufladkach, na których można więcej zarobić, reprezentują podejście slow life, wybierając jakość ponad ilość. Dlatego ich cena z reguły jest wyższa, niż zapachów produkowanych masowo. Należy mieć jednak na uwadze, że na tę cenę komponują się: skład z naturalnych olejów, zamiast tańszych i często powodujących ból głowy syntetyków, a także praca Nosa, tworzącego zapachy z miłości do nich, powoli i uważnie. Za tą ceną stoi również, w porównaniu do zapachów produkowanych masowo, niski nakład flakonów z gotową kompozycją. I - co ważne dla klientów - cena ta kryje trwałość, projekcję, złożoność i nieoczywistość zapachu, który na każdej skórze odsłania inne ze swoich licznych zakamarków. Ten sam niszowy zapach po aplikacji może przeistoczyć się zarówno w otulającą, owocową woń o drzewnej i głębokiej bazie, jak i powędrować w przyprawowe nuty o gorzkiej wytrawności. Jedna kompozycja może kogoś drażnić, uruchamiając w mózgu złe wspomnienia skorelowane z konkretną nutą zapachową, a komuś innemu przywieźć może ona na myśl zapach swetra ukochanej osoby czy miejsca, które kojarzy nam się z komfortem.
Przywołana już dla przykładu róża zupełnie inaczej ułoży się na skórze męskiej i damskiej. Idąc dalej, może ona zupełnie inaczej pachnieć na dwóch przedstawicielkach czy przedstawicielach tej samej płci. I to jest kluczowe w uważnym wyborze zapachu, który stanie się nasz- należy przetestować go na sobie i sprawdzić, w jakim kierunku powędruje. Kompozycja, którą wybierzemy, nie będzie wówczas jedynie reprezentacją listy składników na opakowaniu butelki czy wymienionej w reklamie. Stanie się efektem współpracy konkretnych proporcji składników, skomponowanych w wyniku fantazji osoby kreującej zapach, z naszą skórą. Dopiero ta współpraca nada jej niepowtarzalności, sprawi, że stanie się „nasza”.
Podsumowując, płeć nie ma w tym procesie znaczenia. Zapachy jej nie posiadają.
AUTOR TEKSTU: MICHALINA REISING
