Ciekawostki ze świata perfumiarstwa: bursztyn czy ambra - jak oszukuje nas nasz mózg?

Czy to, co czujemy, zawsze zgadza się z tym, jaki zapach naprawdę unosi się w powietrzu? A może nasz mózg czasem tylko „myśli”, że wie, co wyczuwa? Jednym z najczęstszych i najbardziej intrygujących przykładów takiego zapachowego zamieszania jest historia bursztynu i ambry. Dwa słowa, dwa światy, a jednak tak łatwo je pomylić. Dlaczego? Odpowiedź może Cię zaskoczyć.

Bursztyn i ambra: dwie różne substancje, jeden wielki błąd

W opisach perfum bardzo często spotykamy nutę „amber”. W języku angielskim oznacza ona „bursztyn”, ale w perfumiarstwie ten termin bywa tłumaczony jako... „ambra”. To poważny błąd, ponieważ oba te surowce są zupełnie czymś innym: zarówno pod względem pochodzenia, jak i zapachu.

Czym jest bursztyn?

To żywica kopalna, znana w naszej części Europy od wieków. Pachnie bardzo delikatnie lub niemal wcale. W perfumiarstwie "amber" to w rzeczywistości określenie na ciepłe, otulające akordy inspirowane kolorem bursztynu, nie jego zapachem. Takie kompozycje są zbudowane z nut wanilii, żywic… które tworzą wrażenie "złotej", miękkiej woni.

Czym jest ambra (ambergris)?

To zupełnie inna historia. Ambra, znana również jako „grey amber” lub „ambergris”, to bardzo rzadka i cenna substancja pochodzenia zwierzęcego. Wytwarza ją kaszalot podczas oczyszczania swojego przewodu pokarmowego. Czy to przez wymioty, czy przez inne ujścia – do dziś trwają spory.

Ambra to organiczna, spieniona masa, która unosi się na wodach oceanu. Zbierana jest przez łowców bezpośrednio na morzu albo odnajdywana na plażach po wyrzuceniu przez fale i wysuszeniu przez słońce. Ma strukturę podobną do pumeksu, ale bardziej miękką. Pachnie tajemniczo, ciepło, lekko słono. Ma w sobie coś z oceanu, ale też ze skóry.

Ze względu na swoją rzadkość i wysoką cenę (naturalna ambra może kosztować nawet ponad 100 tysięcy dolarów za kulę!), w perfumach stosuje się niemal wyłącznie syntetyczną wersję tego surowca.

Dlaczego mózg nas oszukuje?

Skoro "amber" to bursztyn, dlaczego tak wielu klientów uważa, że wącha ambrę? Odpowiedź tkwi w... sugestii.

Nazewnictwo zapachów w perfumiarstwie bywa poetyckie i umowne. Czasem to, co nazywamy "bursztynem" w nutach, w rzeczywistości przypomina ciepłą woń ambrową. Kiedy klient widzi w opisie "amber", mózg podsuwa mu skojarzenie: ambra. A skoro myśli, że to ambra, to dosłownie czuje jej zapach. Efekt placebo? Nie tylko. To tzw. prymowanie poznawcze – czyli zjawisko, w którym mózg przetwarza bodźce przez filtr oczekiwań i sugestii.

To samo dzieje się, gdy klient oczekuje konkretnej woni i odnajduje ją w zapachu, mimo że jej tam nie ma. W perfumerii zmysł węchu działa w połączeniu z emocjami, wyobrażeniami i... słowami.

Co warto zapamiętać?

• Bursztyn (amber) to akord, niekoniecznie substancja. Pachnie ciepło, otulająco, ale nie ma nic wspólnego z ambrą.
• Ambra (ambergris) to wydzielina kaszalota, bardzo rzadka i cenna, o złożonym, morsko-zmysłowym aromacie.

"Amber" to nie ambra – to dwa różne światy.

Mózg potrafi węszyć to, co mu podpowie wyobraźnia.

Zapach to nie tylko nos

W perfumerii nie pachniemy tylko tym, co znajduje się we flakonie. Pachniemy historią, nazwą, skojarzeniem. Dlatego tak ważne jest świadome czytanie opisów i rozumienie terminologii. Bursztyn i ambra to jedna z wielu zapachowych pułapek, ale również dowód na to, jak bardzo zapach to gra zmysłów i wyobraźni.

W niszowej perfumerii Sense Dubai uwielbiamy odkrywać takie niuanse. Bo każdy zapach to historia – warto poznać jej prawdziwe zakończenie, zanim powie się: "czuję ambrę".

@sense.dubai Kolejna dawka perfumowej wiedzy na długi weekend! Wiedziałeś że “amber” i “ambra” to w perfumach coś zupełnie innego? Zajrzyj do nas do perfumerii Sense Dubai na Mokotowskiej 49 i porozmawiajmy o perfumach! Na miejscu możesz kupić perfumy oraz ich próbki. A jeśli nie masz po drodze, zajrzyj na sensedubai.pl i zamów online 🌹 #perfumeria #ciekawostki #ciekawostka #wiedza #perfumy ♬ dźwięk oryginalny - Perfumeria niszowa Sense Dubai